Stapvoets

Een erf is een gebied waar kinderen zorgeloos moeten kunnen spelen en voetgangers midden op straat mogen lopen. Dat legt een zware verantwoording bij bestuurders die van het erf gebruik maken. Volgens de verkeerswetgeving (WVW1994, art. 5) mag verkeer nooit andere weggebruikers, zoals die spelende kinderen, in gevaar brengen. In de nadere wetgeving voor het erf is vastgelegd dat voetgangers de wegen op de volle breedte mogen gebruiken en bestuurders niet harder mogen rijden dan stapvoets.

In tegenstelling tot woonstraten in 30-km gebieden ontbreekt in woonerven vaak een trottoir. Daarom is een extra lage snelheid op een woonerf van levensbelang. Door stapvoets te rijden worden zowel de kans op een ongeval als de ernst van de gevolgen van een eventuele aanrijding beperkt.

Stapvoets wordt als snelheidsaanduiding op verschillende manieren in onze regelgeving toegepast. Als je bijvoorbeeld je motorrijbewijs wilt halen, moet je in staat zijn om stapvoets, naast de wandelende examinator een stuk (20 meter) in rechte lijn te kunnen rijden.

Als een auto van een geldtransportbedrijf een winkelgebied in wil, dient stapvoets te worden gereden. Stapvoets rijdende invaliden mogen van het trottoir gebruik maken. En natuurlijk, bestuurders mogen binnen een erf niet sneller rijden dan stapvoets. Daarnaast wordt stapvoets in lokale regelgeving gebruikt bij het toestaan van gemotoriseerd verkeer in voetgangersgebieden.

Door de komst van 30-km gebieden werd de behoefte aan meer duidelijkheid groter.

In een poging om een einde te maken aan de onduidelijk op het erf is in 1998 in Dordrecht een proefproces uitgevoerd. Daarbij is vastgesteld dat stapvoets in de buurt van de snelheid van voetgangers moest liggen en voor de bestuurder van motorvoertuigen ook goed aan te houden. Uiteindelijk heeft de Hoge Raad vastgesteld dat stapvoets maximaal 15 km/u bedraagt.

Het probleem met de onvoldoende bekendheid van stapvoets speelt nog steeds. Op veel plaatsen worden onderborden toegepast en in de wijk Leeuwendaal (Rijswijk ZH) zijn door de gemeente (geïnspireerd door het Zwitserse erfbord?) 15km - stickers aangebracht op de erfborden.

In de snelheidscampagnes van de overheid houdt die verwarring in stand door geen aandacht te schenken aan de situatie in erven.

Volgens de administratiefrechtelijke handhaving (R476) wordt de bestuurder van een motorvoertuig bestraft met een boete van 100€ bij het overschrijden van stapvoets in een woonerf.

Er zijn plannen om te hard rijden in verblijfsgebieden veel strenger te gaan bestraffen, maar het is op dit moment onduidelijk of dit ook gaat gelden voor te hard rijden in erven.